pompa çeşitleri ne demek?
Pompa Çeşitleri
Pompalar, akışkanları bir yerden başka bir yere taşımak için kullanılan mekanik cihazlardır. Farklı çalışma prensiplerine, kullanım alanlarına ve tasarım özelliklerine göre çeşitli pompa türleri bulunmaktadır. Temel olarak iki ana kategoriye ayrılırlar:
1. Pozitif Deplasmanlı Pompalar
Bu tür pompalar, belirli bir hacimdeki sıvıyı hapsedip daha sonra bu sıvıyı basarak akışkan transferini gerçekleştirirler. Debi, devir sayısıyla doğru orantılıdır ve viskoziteden çok az etkilenir. Başlıca pozitif deplasmanlı pompa çeşitleri şunlardır:
- Dişli Pompalar: Dişlilerin dönmesiyle akışkanı hapsedip basarak transfer ederler. Genellikle yağlama sistemlerinde kullanılırlar.
- Lobe Pompalar: Dişli pompalara benzer ancak daha büyük ve farklı şekilli loblara sahiptirler. Yüksek viskoziteli akışkanlar için uygundur.
- Vidalı Pompalar: Bir veya birden fazla vidanın dönmesiyle akışkanı eksenel olarak ilerletirler. Yüksek basınç ve debi gerektiren uygulamalarda kullanılırlar.
- Pistonlu Pompalar: Bir pistonun silindir içinde ileri geri hareketiyle akışkanı emer ve basar. Yüksek basınç ve hassas debi kontrolü gerektiren uygulamalar için idealdirler.
- Diyaframlı Pompalar: Esnek bir diyaframın hareketiyle akışkanı emer ve basar. Aşındırıcı ve korozif akışkanlar için uygundur.
2. Santrifüj Pompalar (Merkezkaç Pompalar)
Bu tür pompalar, dönen bir çark (pervane) yardımıyla akışkana kinetik enerji verir ve bu enerjiyi basınca dönüştürerek akışkan transferini sağlarlar. Debi, basma yüksekliği ve akışkanın yoğunluğuna bağlıdır. Santrifüj pompaların başlıca çeşitleri şunlardır:
- Radyal Akışlı Pompalar: Akışkan, pervaneye eksenel olarak girer ve radyal olarak dışarı atılır. Yüksek basma yüksekliği gerektiren uygulamalar için uygundur.
- Eksenel Akışlı Pompalar: Akışkan, pervaneye eksenel olarak girer ve yine eksenel olarak dışarı atılır. Yüksek debi gerektiren uygulamalar için uygundur.
- Karışık Akışlı Pompalar: Akışkan, pervaneye eksenel olarak girer ve hem radyal hem de eksenel bileşenleri olan bir akışla dışarı atılır. Orta düzeyde basma yüksekliği ve debi gerektiren uygulamalar için uygundur.
- Dalgıç Pompalar: Akışkanın içine daldırılarak kullanılan pompalardır. Genellikle su temini, atık su tahliyesi ve drenaj gibi uygulamalarda kullanılırlar.
- Kendinden Emişli Pompalar: Havayı tahliye ederek kendi kendine emiş yapabilen pompalardır.
Diğer Pompa Çeşitleri
Yukarıda belirtilenlerin dışında, özel uygulamalar için tasarlanmış farklı pompa çeşitleri de bulunmaktadır:
- Jet Pompalar
- Manyetik Kaplinli Pompalar
- Peristaltik Pompalar
Pompa seçimi, uygulama gereksinimlerine, akışkan özelliklerine, debi ve basma yüksekliği ihtiyaçlarına göre yapılmalıdır.